Rejestracja urządzenia podlegającego Urzędowi Dozoru Technicznego (UDT)

Czym jest dozór techniczny?

Dozór techniczny to działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń wg ustawy z dnia 21.12.2000 r. Przed rozpoczęciem eksploatacji urządzenia podlegającego dozorowi technicznemu, należy zgłosić je do Urzędu Dozoru Technicznego (UDT). Przeprowadza on badania techniczne i wydaje zgodę na użytkowanie. Uzyskanie w/w dokumentów potwierdza legalność i zgodność z przepisami prawa. Dopiero takie urządzenie można w bezpieczny sposób włączyć do ruchu. Urządowi Dozoru Technicznego podlegają urządzenia stwarzające zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska. Niebezpieczeństwo może stwarzać rozprężanie cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem. Podobnie energia potencjalna lub kinetyczna wytwarzana przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków. Również urządzenia związane z rozprzestrzenianiem się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu są przedmiotem kontroli Urzędu Dozoru Technicznego.

W technice sprężonego powietrza Urzędowi Dozoru Technicznego podlegają zbiorniki ciśnieniowe. Uwaga, nie wszystkie zbiorniki podlegają zgłoszeniu! Kluczową rolę odgrywa tu iloczyn objętości zbiornika oraz maksymalnego dopuszczalnego ciśnienia określonego przez wytwórcę zbiornika (dalej V x p). Alternatywnie przyjmuje się również ciśnienie otwarcia zaworu bezpieczeństwa.

Urząd Dozoru Technicznego — jakie urządzenia należy zgłosić?

W ramach instalacji sprężonego powietrza do UDT należy zgłosić takie urządzenia jak:

Zbiorniki ciśnieniowe zabudowane w agregatach sprężarkowych (np.: śrubowych lub tłokowych)

Są to zbiorniki przeznaczone do magazynowania sprężonego powietrza. Stanowią one integralną część agregatu sprężarkowego.

Zbiornik należy zgłosić, jeżeli:

V x p ≥ 800 bar x dm³ oraz nadciśnienie robocze > 0,5 bara

gdzie:

V – objętość w dm³ (litrach)

p – nadciśnienie w barach. Jest to nadciśnienie określone przez producenta zbiornika lub nadciśnienie nastawy zaworu bezpieczeństwa.

W przypadku gdy zbiornik zabezpieczony jest zaworem bezpieczeństwa, do powyższego obliczenia stosujemy ciśnienie jego nastawy.

Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj.

Pozostałe zbiorniki ciśnieniowe

Urządzeniami tego typu są zbiorniki powietrza posadowione w instalacji za sprężarką. Mogą być to także zbiorniki zabudowane w większych osuszaczach adsorpcyjnych oraz filtrach powietrza. Koniecznie należy sprawdzić, czy nie wymagają one zgłoszenia do Urzędu Dozoru Technicznego.

Zbiornik należy zgłosić, jeżeli: 

V x p > 300 bar x dm³ oraz nadciśnienie robocze > 0,5 bara

gdzie:

V – objętość w dm³ (litrach)

p – nadciśnienie w barach. Jest to nadciśnienie określone przez producenta zbiornika lub nadciśnienie nastawy zaworu bezpieczeństwa.

W przypadku gdy zbiornik zabezpieczony jest zaworem bezpieczeństwa, do powyższego obliczenia stosujemy ciśnienie jego nastawy.

Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj.

Rejestracja urządzenia podlegającego UDT

W celu zgłoszenia urządzenia należy złożyć wniosek o przeprowadzenie badania do właściwego terenowo oddziału UDT. 

Mapę z podziałem terytorialnym można znaleźć pod tym adresem internetowym: https://www.udt.gov.pl/142-udt/kontakt/1460-mapa-oddzialow-orientacyjny-podzial-terytorialny.

Zgłoszenia urządzenia do Urzędu Dozoru Technicznego można dokonać w wersji papierowej. Wygodniejszym rozwiązaniem będzie jednak zrobienie tego w formie elektronicznej za pośrednictwem portalu eUDT: https://eudt.gov.pl/. Formularz wniosku pod adresem: https://www.udt.gov.pl/formularze. Zgłoszenia do UDT dokonuje podmiot eksploatujący urządzenie.

Uwaga! W przypadku zbiorników w agregatach sprężarkowych, zgłoszeniu UDT podlega sam zbiornik lub zbiorniki, a nie całe urządzenie. Dane niezbędne do wypełnienia wniosku znajdują się na tabliczkach znamionowych zbiornika i zaworu. 

Dokumenty do zgłoszenia urządzenia podlegającego dozorowi technicznemu

Jak wypełnić opis techniczny zbiornika ciśnieniowego do zgłoszenia do UDT?

Wypełniając wniosek dotyczący zgłoszenia agregatu sprężarkowego, jako miejsce eksploatacji zbiornika podajemy “zabudowany w maszynie/sprężarkownia”. 

Wytwórcą zbiornika zabudowanego w sprężarce będzie producent sprężarki lub inna firma (np. Aircom, BWB, CSC). Pozostałe dane identyfikacyjne znajdziemy w dokumentacji dostarczonej ze sprężarką lub na tabliczkach znamionowych zbiornika i zaworu.

Jako rodzaj płynu pod ciśnieniem wpiszemy „sprężone powietrze” w przypadku zbiornika wyrównawczego. Dla zbiornika separatora oleju podamy “mieszanina powietrzno-olejowa”. Dane osprzętu zabezpieczającego przed wzrostem ciśnienia również znajdziemy w dostarczonej dokumentacji lub karcie katalogowej produktu. Urządzenie zasilające to w naszym przypadku oczywiście sprężarka. Jej dane można sprawdzić w przekazanej dokumentacji lub na tabliczce znamionowej. Dla zbiornika separatora oleju jako przeznaczenie wpiszemy “rozdzielenie oleju od powietrza”. Przy zbiorniku wyrównawczym podamy “magazynowanie powietrza”.

Pole dotyczące automatyki zabezpieczającej wypełniamy wyłącznie, gdy zbiornik został w nią doposażony. W przypadku braku takiego systemu pola te pomijamy. 

Poniżej przedstawiamy przykłady wypełnionych opisów technicznych zbiorników.

Przykład opisu technicznego zbiornika ciśnieniowego wchodzącego w skład adsorpcyjnego osuszacza powietrza KAESER KOMPRESSOREN serii DC.

Przykład opisu technicznego zbiornika ciśnieniowego pełniącego funkcję magazynu sprężonego powietrza. Przykład opisu technicznego zbiornika ciśnieniowego pełniącego funkcję zbiornika separatora oleju w sprężarce śrubowej KAESER KOMPRESSOREN serii BSD.

Dalsze kroki po rejestracji urządzenia w UDT